Ni Roland Tolentino
Bulatlat.com
Lima sa isang daang katulong lamang sa Lebanon ang nagsabi na mabait ang kanilang amo. Ito ang napag-alaman niya habang nakikipagkwentuhan sa evacuation center sa St. Francis Church sa Hamra. Siya man ay hindi masuwerte sa kanyang amo—kararating pa lamang ay ipinadala na siya sa agency para sa medical exam, kung saan binawi ang kanyang cell phone at working permit, pati sana litrato ng kanyang mag-anak ay kukunin kung hindi lang siya nag-alsa; hindi siya direktang binibigyan ng pagkain at bawal siyang magluto; sa sobrang pagod niya ay ni hindi siya makabuhat nang plantsa. At nang umiyak siya ay lalong nagalit ang kanyang amo, ibinalik siya sa agency at binaluktot nito ang kwento. Minura siya nang minura ng agency, tinakot na ikukulong at hindi hahanapan ng bagong amo.
Pero pinabalik siya sa kanyang amo. Kahit walang pagkain ay pilit pa rin siyang pinagtratrabaho ng labingwalong oras. Kahit pagod at gutom siya ay kailangang nagtratrabaho na siya kapag gising na ang kanyang amo. Nagsasalitan ang ibang katulong sa building na patagong nagbibigay sa kanya ng inumit na pagkain. Pinagbawalan silang makipag-usap sa kapwa katulong.
Isang buwan at kalahati matapos niyang tumuntong sa Lebanon, nagsimula ang giyera. Isang araw na umigting ang pagbobomba, sinampal siya ng kanyang amo dahil nahuli siyang kumakain. Nanlaban siya at nakipagdiskusyon sa amo. Ibinalik siya sa agency, at ikinulong siya sa madilim na banyo sa loob ng abandonadong building. Anim na araw siyang nakakulong, walang pagkain, at naghihingalo nang tulungan siya ng isang Blangladeshi na katulong na tumakas sa evacuation center.
Sa pagitan ng mga walang patid na araw ng pagboboluntaryo sa center na nag-uumapaw ng mga Filipinang katulong, tinitignan niya ang kanyang mga pasa at tumatanaw sa ulap sa labas ng bintana. Nakikita niya ang mukha ng kanyang anak o ang mga puno sa kanyang probinsya, ilang libong milya ang layo.
———-
Halaw kay Maureen Hermitanio, “Running from Hell: The harrowing story of a Filipino-migrant worker in war-torn Lebanon,” Bulatlat VI:29 (Aug. 27-Sept. 2, 2006),
(* Ang maikling kolum na ito ay nasa pormang dagli, na ginamit sa mga diyaryo sa panahon ng kolonyalismo ng US sa Pilipinas. Ang moda ng dagli ay maaaring dedikasyon, malasanaysay o malakatha. Maaari itong magkaroon ng lamang pulitikal na siyang magiging palagiang laman ng kolum na ito. Sa Ingles, ibig sabihin ng Pasa ay “bruise.”)
