(Kay Wendell Gumban, martir ng bayan)
Ni ROMMEL RODRIGUEZ
Madaling maging katangi-tangi ang isang pangalan
Maaaring dahil sa bitbit na apelyidong pamana
o kaya’y ang pagputong ng korona na may basbas
ng estado, ng simbahan, o ng institusyong
pinagmulang na nakatatak sa diplomang papel
na isinasabit sa pader; nakakuwadro upang
hindi lusawin ng panahon.
Minsan, nakikilala ang pangalan sa husay
sa paligsahan, sa lakas ng katawan,
sa bilis ng takbo o sa pamamagitan
ng malikhaing isip na kayang humabi
ng mga gawa-gawang pangyayaring
totoo sa mga humahangang mambabasa.
Iminamarka rin ang pangalan sa naglipanang
mga karatulang nagmamayabang sa alay
na serbisyo sa tao; sa paggawa ng kalsada,
waiting shed, basketbol court, libreng lapida
o anumang bagong tayong edipisyong
manunumbat at maniningil ng boto.
May mga pangalang naging katangi-tangi
dahil sa gawaing masama, yaong mga
mugshot ng mga kriminal at pulitikong
nahuling nangulimbat, nanabotahe,
mga pangalang nabibili, na nakamamanghang
kaya pang ngumiti sa harap ng kamera.
May mga pangalang paulit-ulit na sinisingil
at simbolikong sinusunog ng poot at galit,
may mga pangalang walang pakundangan
ang tinatamong papuri sapagkat nangako
ng pagbabago at pag-ulad, ng ginhawang huwad,
o ng pagiging masunurin kahit inaapi.
Sa panahon ngayon, madaling maging
katangi-tangi ang pangalan; kaya itong
gastusan, ipakete, lagyan ng mga palamuting
higit na magpapakinang sa mga letrang
maaaring madagdagan o mabawasan,
depende sa ninanais na maabot na tayog.
Ang kakatwa, habang pinapangalagaan
na maging katangi-tangi ang isang pangalan,
mas lalo itong nawawalan ng esensiya’t
kahulugan, na inaakalang yayakapin
ng mga pahina ng kasaysayan.
Ang tanong, kaninong kasaysayan?
Samantala, may pangalang natatangi
na hinubog ng yugto-yugtong kamulatan,
ng lupang tinapakan, ng pagtitimpi,
ng kadalisayan, ng pasan-pasang backpack
na pinuno ng nakaraan at kasalukuyan,
ng alaala, ng ngiti, ng mga awit ng tagumpay.
Sa pagbitiw sa sariling pangalan,
sa pagtalikod sa pinagmulan,
sa pag-igpaw sa takot, o pangamba,
sa pag-aatubiling hindi makilala,
mas lalo nating nakikita
na hindi kailanman mabubura,
ang natatanging pangalan
na sinuong ang pag-ibig
sa gitna ng panganib at dahas,
ang pangalang inukit
ng tangan na armas. 
