Bulatlat
Secondary Menu
  • LATEST STORIES
    • Top Stories
    • Breaking News
    • News Analysis
    • Other Stories
  • Commentary
    1. Bulatlat Perspective
    2. Opinion
    3. Streetwise
    4. Gunita ng Salita
    5. Salungguhit
    At Ground Level | US, Phl update defense guidelines

    At Ground Level | US, Phl update defense guidelines

    May 20, 2023
    Root Access | Fraud in the 2022 elections and our ways forward

    Root Access | Fraud in the 2022 elections and our ways forward

    May 18, 2023
    Why become a people’s lawyer?

    Why become a people’s lawyer?

    May 9, 2023
  • Special Reports
    1. In-Depth Stories
    Not-so-safe delivery: Riders’ trip to unsafe working conditions

    Not-so-safe delivery: Riders’ trip to unsafe working conditions

    May 14, 2023
    Workers in Southern Tagalog push back for labor rights

    Workers in Southern Tagalog push back for labor rights

    May 14, 2023
    Double standards in the Philippine’s justice system

    Double standards in the Philippine’s justice system

    January 27, 2023
  • Multimedia
    • Video
    • Slideshow
    • Audio / Podcasts
    • News in Pictures
    • Photo of the Week
    • Street Shooter
    • Live Coverage
    • Webcast
    • Downloads
  • Special Sections
    • On the Fringes
    • Regions
    • International
    • Archived Stories
    • State of the Nation Address
    • Alternative Reader
    • Democratic Space
    • Poetry
    • Must-Reads
    • Back Story
    • Press Releases and Statements
  • About Bulatlat
    • A Product of Its Time
    • Masthead
    • Citations
    • In the News
    • Support Alternative Journalism
    • Contact Us
    • Get Updates
    • Get Bulatlat’s latest news and updates via email
    • Syndication Policy
You Are Here: Home → 2019 → December → 11 → Vandals

Vandals

Francis Gealogo December 11, 2019 Panday Sining, vandalism
Panday Sining’s graffiti.

francis gealogo icon Sa lahat ng mga grupong etniko na umiral sa makalumang kasaysayan, ang mga Vandal na yata ang pinakakinatatakutan at kinayayamutan. Naging simbolo ito ng barbarikong pag-iral, paninira sa sibilisasyon, kaguluhan sa mapayapang mga lungsod, at karumihan ng pamumuhay. Kung ang urbanidad ang sinusukat sa pagpapatayo ng mga malilinis na espasyong pampubliko; pagpapanatili ng mga monumentong dumadakila sa kakanyahan ng mga pinuno; at pinong sensibilidad at pagiging malumanay sa pakikitungo sa isa’t isa, kabaligtaran naman ang pinapakahulugan sa vandalism. Itinuturing ang vandalism na banta sa kapanatagan; simbolo ng karungisan at karumihan ng mga walang galang; at pagpapahayag ng paninira sa kaayusan ng urbanidad.

Sa aktwal na kasaysayan, isa lamang ang mga Vandal sa itinuturing na mga “barbaro” na sumira sa kapanatagan ng Roma sa makalumang panahon. Ayon sa historyador na si William McNeil, bahagi ang mga Vandal, kasama ang mga Visigoth, Ostrogoth, at Burgundian sa mga grupong Germaniko na nawalan ng panirahanan sanhi ng pagpapalawak ng mga pwersa ng mga Hun sa pamumuno ni Attila. Dahil sa pananakop ng mga Hun sa Gitna at Silangang Europa, “naitulak” sa ibang lugar ang mga itinuturing na mga “barbaro” na dating naninirahan sa labas ng Imperyo ng Roma. Sa pagkawala ng mga tradisyonal na lupain ng mga grupong Germaniko, kinailangan nilang pumunta sa mga teritoryo ng mga Romano gaya ng Gaul (mga Burgundian); Britanya (mga Anglo-Saxon); Italya (mga Ostrogoth); at Hilagang Afrika (mga Vandal). Sa proseso ng paglawak ng mga ito, sinakop nila ang mga dating mapayapang mga lungsod Romano at napaghati hati nila ang dating konsolidadong imperyo ng mga ito.

Isa lamang ang mga Romano sa mga imperyong nakaranas ng paglusob ng mga itinuturing nitong mga “barbarong tagalabas” na nagdulot ng paglusaw ng imperyo. Ang kasaysayan ng klasikal na China ang isa sa makikilalang kasaysayan ng pagbagsak ng mga dinastiya sanhi ng pananakop at paglusob ng mga barbaro. Kaya nga nagdesisyon ang ilang emperador ng China na magpatayo ng Dakilang pader upang masawata ang pananalakay ng mga gumagambalang mga “barbaro.” Sa klasikal na India, ang paglusob ng mga mananalakay na mga Mongol, Persyano, Afghan at iba pa ang naging sanhi ng pagpapalit ng mga imperyo sa subkontinente. Ang mga lungsod-estado ng makalumang Gresya ang kalimitang kumakaharap sa pakikihamok laban sa mga barbaro kaya kinailangan nitong magtatag ng mga “kolonya” ng mga Hellenikong lungsod sa ibang lugar upang maipakalat ang kanilang sibilisasyon at mapigilan ang paglusob ng mga kaaway.

Subalit may kabilang panig na maaaring tingnan ang pagpapalawak ng mga itinuturing na mga “barbaro” sa kasaysayan. Sa maraming pagkakataon, lumalakas at lumulusob ang mga grupong ito laban sa mga sedentaryong imperyo dahil mahina na ang mga imperyo at hindi na nito kayang panatilihin ang dating pag-iral. Sa panahon ng pagpapalakas ng mga manlulusob, kalimitang kinakikitaan naman ng paghina ang mga imperyo sanhi ng katiwalian; pang-aabuso ng kapangyarihan; karahasan sa sariling mamamayan; kahinaan sa pamumuno at korupsyon ng pamahalaan; at ang pangkalahatang kawalan ng kakanyahan ng mga namamahala na tugunan ang mga batayang pangangailangan ng mga mamamayan nito. Kaya nga kailangang tingnan din ang pagtatagumpay ng paglusob ng mga itinuturing na mga “barbaro” dahil ang mga mamamayan mismo ng imperyo at sentrong lungsod ang gumawa ng ilang paraan upang mapabagsak ang kanilang pinuno at makapasok ang mga “barbarong lagalag.” Dahil sa korupsyon, katiwalian, pang aabuso at kahinaan ng mga imperyo, ang taumbayan mismo ang nagbukas ng pintuan upang makapasok ang mga pinunong barbaro at tanghalin sila bilang mga bagong pinuno.

Kailangan ding linawin na hindi laging kahinaan, kabarbaruhan at paninira ang dala ng mga bagong dating na mga lagalag. Ilang pag- aaral ang nagpatunay na ang pamumuno ng mga Vandal sa Hilagang Afrika, Sardinia, Sicily at Corsica halimbawa, ang kinakitaan ng maunlad at malawakang kalakalan; maayos na pamumuhay panglungsod; at matatag na pamamaraan ng pamumuno sa mga mamamayan. Sa katunayan, maraming pagkakataon na pumapasok sa kasunduan at tratado ang mga Romano sa mga Vandal upang kilalanin ang kani-kanilang mga teritoryo at magtatag ng ugnayang diplomatiko – indikasyon ng pag-iral ng mga itinuturing na mga “barbaro” bilang mga kinikilalang pormal na estado kahit noon pang makalumang panahon.

Sa panahon ng mga himagsikan sa makabagong panahon, nagkaroon ng bagong kahulugan ang Vandalism. Ilang mga konserbatibong elemento ng monarko at simbahan sa France ang gumamit ng termino bilang pantukoy sa ginawa ng mga rebolusyonaryong Pranses na pagsira ng mga simbolo ng katiwalian at karangyaan ng mga monarko. Ilang mga rebolusyonaryo ang literal na nagpabagsak sa mga monumento, nagsaboy ng pintura sa mga magagarang pinta at sumibak sa mga lilok at ukit na sumisimbolo ng karangyaan ng lumang monarko sa gitna ng kahirapan ng mga karaniwang mamamayan. Maituturing ang vandalism na gumambala sa kapanatagan ng mga naghaharing uri at nagpahayag ng damdamin ng mga pinahihirapang mga mamamayan.

Sa imahinasyon ng mga bayaning nakikipaglaban sa pananakop, mahalaga ang pagpapahayag na maituturing na vandalism na gumagambala sa kapanatagan ng mga naghaharing uri. Matatandaan na sa El Filibusterismo, mahalaga ang pangyayari ng pagkatuklas ng mga paskil na nagpapahayag ng paglaban sa pang-aabuso ng mga prayle at iba pang mga pinunong Espanyol na naging dahilan upang hulihin ang mga pinaghihinalaang mga estudyante at magkaroon ng panic ang mga pinuno ng bayan sa pinaghihinalaang kilusang konspiratoryal na magpapabagsak sa pamahalaan. Sa nobela ni Rizal, pinatalsik sa pamantasan ang mga pinaghihinalaang mga estudyante kahit na iyong wala namang kinalaman sa kilusan. Ipinagbawal ang pagsali sa Asosasyon ng mga mag-aaral at napilitang suspendihin ang ilang mga klase dahil sa pinaghihinalaang subersyon na nagaganap.

Tila malaki ang parallel na umiral sa kasaysayan sa mga naganap na panggigipit sa mga mag aaral at artista ng bayan na tinuringang naglalagay ng gambala sa kaayusan ng lungsod sanhi ng mga pinta sa pader na kanilang ginawa at itinuring na vandalism.

Pagpapahayag ng ma usaping malapit sa mga mamamayan ang sinasambit sa mga sulat sa pader – paglaban sa katiwalian; paggigiit ng kasarinlan ng bayan laban sa panghihimasok ng mga dayuhan at pag agaw sa sariling teritoryo; kampanya upang itaas ang sahod at ibaba ang presyo ng mga bilihin; pagkilala sa batayang karapatan ng mga mamamayan.

Ang naging tugon ng mga nasa pamahalaan sa mga itinuturing na vandalism ay katulad din ng mga tugon ng mga prayle at mga taong pamahalaan gaya ng nasa El Filibusterismo noong panahon pa nina Rizal – panggigipit sa mga estudyante; pagsupil sa karapatan sa pamamahayag at sariling ekspresyon; at kriminalisasyon ng mga gawang kaugnay sa pagpapahayag ng pagtutol at kritisismo.

Naganap sa kasaysayan na ibinunton ng mga makalumang Romano ang sisi sa pagbagsak ng kanilang imperyo na dulot ng paninirang dala ng mga Vandal at iba pang mga barbaro. Hindi nito tiningnan ang nagaganap na pangkalahatang katiwalian; ang karahasang ginagawa laban sa sariling mamamayan; ang malawakang kahinaan at kawalang kakanyahan ng pamahalaang tumugon sa pangangailangan ng mga mamamayan bilang sanhi ng kanilang sariling pagbagsak. Gaya ng mga makalumang Romano, naghahanap pa rin ang mga kasalukuyang namamahala ng mga makabagong mga Vandal na pagbubuntunan ng sisi sa kaguluhang ang sariling pamahalaan mismo ang sanhi at may gawa. (https://www.bulatlat.com)

Ref:
Edward Gibbon. The Decline and Fall of the Roman Empire. 1999 edition. Wordsworth.
William McNeill. The History of Western Civilization. 1986. Univ of Chicago Press.
William McNeil. A World History. 1979. Oxford U. Press.

*The author is a professor and former chair of the Department of History, Ateneo de Manila University; former commissioner of the National Historical Commission; convenor of Tanggol Kasaysayan; member of the Alliance of Concerned Teachers. He finished his AB History, MA in History and PhD in Philippine Studies at University of the Philippines Diliman.

Share This Post

You might also like:

  • Washington prosecutor declines to press charges against 4 Fil-Am activists

    Washington prosecutor declines to press charges against 4 Fil-Am activists

  • 1 peasant leader arrested, 2 youth organizers disappeared

    1 peasant leader arrested, 2 youth organizers disappeared

  • Groups oppose railroading of Maharlika fund

    Groups oppose railroading of Maharlika fund

  • SB19’s ‘Gento’ is an ode to ordinary folk

    SB19’s ‘Gento’ is an ode to ordinary folk

  • 14200Followers
  • 28000Fans

Martin's PurrspectiveMore

  • Restricted

    Restricted

    May 9, 2023 0 Comment
    By DEE AYROSO
    Read the rest of this entry

Photo of the WeekMore

  • Mother and child

    Mother and child

    February 25, 2023
    Woman and child of the Lao Lhum tribe of Luang Prabang province, Lao People's Democratic…
    Read the rest of this entry

SUBSCRIBE

Bulatlat tweets

My Tweets
Follow @bulatlat
© 2016 Bulatlat.com ·