By REV. HOMAR DISTAJO
United Church of Christ in the Philippines
Awit 19:8, 10, 12-13, 14
Mga Bilang 11:25-29
Santiago 5:1-6
Mk 9:38-43, 45, 47-48
Santiago 5:1-6
“Pakinggan ninyo ito, kayong mayayaman! Tumangis kayo at humahagulgol dahil sa mga kapighatiang darating sa inyo. Bulok na ang inyong mga kayamanan at kinain na ng mapanirang insekto ang inyong mga damit. Kinakalawang na ang inyong ginto at pilak, at ang kalawang ding iyon ang magiging katibayan laban sa inyo at parang apoy na tutupok sa inyong laman. Iyan ang kayamanang inimpok ninyo para sa mga huling araw. Sumisigaw laban sa inyo ang mga umani sa inyong bukirin dahil hindi ninyo ibinigay sa kanila ang kanilang sweldo. Umabot na sa langit, sa pandinig ng Panginoong Makapangyarihan sa lahat, ang mga hinaing ng mga mang-aani na inyong inapi! Nagpasasa kayo sa kalayawan at karangyaan dito sa lupa. Nagpataba kayong parang mga hayop na kakatayin. Hinatulan ninyo at ipinapatay ang taong matuwid na walang kalaban-laban.”
Ang Diyos ay nakiakita bilang tagapagtaguyod sa mga mahirap at kinakalaban ang mayamang mga panginoong maylupa. Sa liwanag na ito, ang Santiago 5:1-6 ay kakakitaan ng pagtuligsa sa kasamaan at mayamang mga panginoong maylupa na pinahihirapan ang mga dukha, at bilang isang panawagan sa atin na kumampi sa mga mahihirap at mahihina.
Lumalala ang krisis pangkalusugan at krisis sa ekonomiya sa pagpasok ng huling 4 na buwan ng 2021. Lalong nalantad ang kabulukan ng papet pasistang rehimeng Duterte sa pagkakasangkot nito sa malakihang kaso ng kurapsyon kaugnay ng mga procurement sa panahon ng pandemya. Sa matagal na panahon, ginamit ni Duterte ang pananakot at terorismo ng estado upang makapag-konsentra ng kapangyarihan at makapagdambong ng kabang-yaman. Higit na naging malinaw ngayong panahon ng pandemya kung paano ginagamit ang kamay na bakal upang patahimikin ang anumang oposisyon at mabigyang laya ang naghaharing paksyon nina Duterte na magkamal ng nakaw na yaman.
Ang teksto sa araw na ito ay napapanahon dahil ang tema ay ukol sa mayamang mga panginoong maylupa. Ang mayamang may-ari ng lupa ay nahatulan (Sant. 5:1). Ano ang mga krimen na sinasabing nagawa ng mga mayayaman na ito?
Sa Santiago 5: 3b-6, makikita natin ang mga krimen ng mayayaman. Una, sa talata 3b, ang mayaman ay nag-iimbak ng kayamanan para sa kanilang sarili sa mga huling araw. Ito ay nagpapahiwatig ng parabulang sinabi ni Jesus tungkol sa “rich fool” sa Lukas 12: 16-21, na sakim. Sa gayon ang mayaman ay nagkakasala sa kasalanan ng kasakiman.
Pangalawa sa talata 4, sila ay nanloko at hindi nagbayad ng sahod ng mga manggagawa na naggapas sa kanilang bukid. Ang mga manggagawa na ito ay arawan kung magtrabaho at sa ilalim ng tirik ng araw, para sa araw-araw na pagkain, marahil ay mga maliit na magsasaka sa bukid ng isang mayamang may-ari ng lupa. Samakatuwid ang mga manggagawa na ito ay umaasa sa arawang sahod. Ang pagdedepensa sa mga trabahador na ito sa kanilang sahod ay maaaring nangangahulugan na sila ay magugutom, at ang gayong pagkilos ay isang paglabag sa Levitico 19:13.
Pangatlo, ang mayamang panginoong may lupa ay namumuhay ng kalayawan at karangyaan. Ang buhay ng karangyaan ay isang kasiyahan ng magagandang bagay sa buhay, at ang kaibahan na iginuhit ay sa pagitan ng mayayaman na nagtatamasa ng magagandang bagay habang ang mga manggagawa ay nagugutom. Ang pamumuhay na karangyaan ay may isang mas nakakasakit na kahulugan at tumutukoy sa walang habas na pagpapakasawa sa mga pagnanasa ng laman. Ang nasabing pagpasok sa laman na pagnanasa ay kasalanan, at ang kasalanang ito ay higit na mapahamak kung titingnan na kaiba sa kalagayan ng mga manggagawa.
Pang-apat sa talata 6, ang mayamang panginoong may lupa ay hinatulan at pinaslang ang matuwid na tao. Ang nasabing pagkondena ay isang paghusga at ipinapakita ang imahe ng mayaman na sinisingil ang mahirap sa isang korte ng batas. Kasunod sa panloloko ng dukha, ang pagsisingil at pagkondena ng mayamang panginoong may lupa ay “gumamit ng kanyang kayamanan at impluwensya upang alisan ang mahirap ng kanyang mga karapatan at kabuhayan.
Ang mayaman samakatuwid sa konteksto ni Santiago ay ang tao na gumawa ng hindi matuwid. Ang mahirap ay mga tao na pinagsamantalahan sa ekonomiya.
Ang Santiago 5: 1-6 ay tumutuligsa sa mga mayamang panginoong maylupa na inaabuso ang mga dukha. Walang alinlangan na ang Diyos ay laban sa mayaman na nagsasamantala sa mga mahihirap.
Ang mayamang panginoong may lupa sa Santiago 5: 1-6 ay paulit-ulit na lumabag sa Kautusan ng Diyos, at pinahihirapan ang bayan ng Diyos.
Paano tayo tutugon sa teksto na ito? Kailangan tayong kumilos upang wakasan ang pang-aapi at pagsasamantala. Kasabay ng panalangin ang panawagan sa mga taong simbahan na lumahok sa mga pagkilos upang isigaw ang tama na, wakasan na, ang kawalang katarungan, tiraniya, kasinungalingan, pandarambong ng pamahalaang Duterte.
Ang taong bayan ay nagdurusa sa hagupit ng pandemya na nagbunga ng kagutuman, kawalan ng trabaho at desperasyon sa maraming Filipino. Patuloy na tumatangis ang mga magulang at kaanak ng mga pinsalang dahilan sa walang pagsaalang-alang sa kabanalan ng buhay dulot ng giyera sa droga. Milyong mga tao ang lugmok sa dahilan sa pandemya at sa masamang pamamahala ng gobyernong ito.
Minsan pa, tumatawag sa paggawa ang Salita ng Diyos:
“Ipagtanggol mo ang mga di makalaban, ipaglaban ang kanilang karapatan. Ipahayag mo nang malinaw ang katotohanan at ang katuwiran, at igawad ang katarungan sa api at mahirap.” (Kawikaan 31:8-9) 
Balik-Tanaw is a group blog of Promotion of Church People’s Response. The Lectionary Gospel reflection is an invitation for meditation, contemplation, and action. As we nurture our faith by committing ourselves to journey with the people, we also wish to nourish the perspective coming from the point of view of hope and struggle of the people. It is our constant longing that even as crisis intensifies, the faithful will continue to strengthen their commitment to love God and our neighbor by being one with the people in their dreams and aspirations. The Title of the Lectionary Reflection would be Balik –Tanaw , isang PAGNINILAY . It is about looking back (balik) or revisiting the narratives and stories from the Biblical text and seeing ,reading, and reflecting on these with the current context (tanaw).
